Niemcy lepsi od Polaków

Ostatnie badania instytutu GfK dotyczące siły nabywczej ludności prowadzone w Polsce i Niemczech wykazały, że przeciętny dochód netto polskich gospodarstw domowych w 2004 roku wyniósł 3 150 Euro. Dla porównania, niemieccy konsumenci obecnie dysponują przeciętnym dochodem netto w wysokości 17 087 Euro, a więc prawie pięć i pół razy wyższym.

Za podstawę do powyższych obliczeń posłużyły m.in. takie wskaźniki jak: przeciętne wynagrodzenie brutto ludności, przeciętny dochód netto gospodarstw domowych, stopa bezrobocia, liczba i rodzaj przedsiębiorstw, struktura wieku ludności czy ruch turystyczny.

O ile przeciętna siła nabywcza ludności Niemiec jest o ponad 5 razy wyższa od siły nabywczej ludności Polski, to porównując regiony nadgraniczne, przepaść ta jest nieco mniejsza. W najbogatszym regionie nadgranicznym zachodniej Polski – powiecie szczecińskim, przeciętny dochód netto zamieszkałej tam ludności stanowi ok. 27 procent przeciętnej siły nabywczej wszystkich obszarów położonych w tzw. nowych landach. Zbliżonymi wskaźnikami charakteryzują się powiaty policki, zgorzelecki i Świnoujście.

Tak jak w Niemczech, również w Polsce występują daleko idące regionalne zróżnicowania siły nabywczej. Najbiedniejszymi regionami w Polsce są województwa: Podkarpackie, Lubelskie oraz Świętokrzyskie. Mieszkańcy Podkarpacia dysponują siłą nabywczą  17,3 proc. niższą od przeciętnej dla całego kraju. W pozostałych dwóch regionach dochód netto był niższy w porównaniu z przeciętnym o 15,2 proc. dla województwa Lubelskiego i  15 proc. – Świętokrzyskiego. Należy jednak zaznaczyć, że województwo Świętokrzyskie ma prawie połowę mniej ludności niż pozostałe dwa. Z drugiej strony do obszarów o największej sile nabywczej należą województwa: mazowieckie, śląskie, pomorskie oraz dolnośląskie. Dochód netto mieszkańców Mazowsza przewyższa średni dla całego kraju o 21,6 procent, Śląska – o 11,3 procent, natomiast siła nabywcza regionu pomorskiego i dolnośląskiego jest wyższa od przeciętnej odpowiednio o 3,1 proc. oraz 2,6 procent.

Znaczące różnice w sile nabywczej poszczególnych obszarów Polski widać również przy porównywaniu mniejszych jednostek terytorialnych. Podczas gdy w powiecie zamojskim dochód netto jest o 33 procent niższy od przeciętnego dla całego kraju, to w Warszawie jest o 55 procent wyższy. Stąd też przeciętny mieszkaniec powiatu zamojskiego może przeznaczyć na utrzymanie i konsumpcję 12,4 procent tego, co przeciętny Niemiec, natomiast dla mieszkańca Warszawy odsetek ten wynosi 28,6 procent.

W świetle wyników badania GfK obszarami Niemiec o najwyższej sile nabywczej, którą stanowi przeciętny roczny dochód ludności po opodatkowaniu i odprowadzeniu obowiązkowych składek na ubezpieczenia społeczne, emerytalno-rentowe i zdrowotne, są zlokalizowane na południu kraju byłe regiony RFN – Oberbayern, Darmstadt i Stuttgart. Z kolei do najmniej zamożnych rejonów Niemiec należą obszary nowych landów. Siła nabywcza ludności zamieszkującej te regiony jest o ponad 20 procent mniejsza od przeciętnej dla całego kraju. Pomimo, że tereny byłego NRD tak jak w poprzednich latach charakteryzuje się najsłabszą siłą nabywczą, to jednak po raz pierwszy można zaobserwować tendencję zmniejszania się zróżnicowań na linii wschód-zachód.

Różnice siły nabywczej ludności stwierdzono nie tylko pomiędzy regionami wschodnimi i zachodnimi. Również w tzw. starych landach Republiki Federalnej Niemiec istnieją znaczące podziały i np. różnica pomiędzy najbogatszym regionem (Oberbayern) a najbiedniejszym (Trier) przekłada się na sumę 4504 Euro, o którą przeciętny mieszkaniec Oberbayern jest zamożniejszy od przeciętnego mieszkańca Trier.