4 lipca 2023 roku w obecności Ministra Edukacji i Nauki Przemysława Czarnka oraz Wiceminister Edukacji i Nauki Marzeny Machałek zostały podpisane pierwsze umowy na utworzenie Branżowych Centrów Umiejętności – zaawansowanych technologicznie placówek kształcenia zawodowego łączących szkoły, uczelnie, organy prowadzące i poszczególne branże, kluczowe dla rozwoju polskiej gospodarki, w tym energetykę odnawialną, elektronikę czy przemył lotniczy - to projekt Ministerstwa Edukacji i Nauki
w ramach Krajowego Planu Odbudowy, który jest prefinansowany z Polskiego Funduszu Rozwoju. Operatorem projektu jest Fundacja Rozwoju Systemów Edukacji. Docelowo w Polsce powstanie 120 tego typu placówek, na których rozwój przeznaczono ponad 1 mld 400 mln zł.
Branżowe Centra Umiejętności to zupełnie nowy projekt w polskim systemie edukacji. Na terenie całej Polski powstaną rozwinięte pod względem technologicznym ośrodki wszechstronnego kształcenia
i egzaminowania w wielu branżach, szczególnie istotnych dla poszczególnych regionów, łączące potencjał przedsiębiorców, szkół i uczelni.
- Branżowe Centra Umiejętności będą placówkami kształcenia, szkolenia i egzaminowania dostępnymi dla uczniów studentów, doktorantów czy pracowników branż, które przygotują fachowców na potrzeby nowoczesnej gospodarki. Wszystkie branże muszą mieć do dyspozycji wykwalifikowanych pracowników
z kompetencjami i umiejętnościami przyszłości – tylko wtedy nasz przemysł będzie się rozwijać. Dlatego to dopiero początek – we wtorek podpisaliśmy 14 umów, ale docelowo powstanie aż 120 Branżowych Centrów Umiejętności. To będzie inwestycja w wysokości ponad 1,4 mld złotych - powiedziała Marzena Machałek, wiceminister edukacji i nauki.
Branżowe Centra Umiejętności są całkowicie nową propozycją w polskim systemie polskiego szkolnictwa wykraczające poza dotychczasowe tradycyjne modele edukacji i doskonalenia zawodowego. Będą miały charakter przekrojowy i uzupełnią istniejącą ofertę kształcenia zawodowego na poziomie szkolnictwa ponadpodstawowego i szkolnictwa wyższego. Istotną funkcją BCU będzie również upowszechnianie innowacji i nowych technologii w danej branży, tak by zapewnić szkołom i uczelniom dostęp do najnowszych rozwiązań kluczowych dla dalszego rozwoju ery Przemysłu 4.0.
Tego typu ośrodki będą się specjalizowały w danej dziedzinie gospodarki, m.in. w automatyce, robotyce, mechatronice, motoryzacji, ale także w hotelarstwie, czy opiece społecznej. Ich zadaniem jest integracja edukacji z biznesem. Dodatkowymi partnerami projektów mogą być uczelnie, instytuty badawcze lub przedsiębiorstwa właściwe dla dziedzin, których dotyczy projekt.
– Branżowe Centra Umiejętności zmienią oblicze polskiego kształcenia branżowego. Te placówki przybliżą kształcenie do rzeczywistych warunków pracy, ułatwią kontakty z prawdziwym biznesem. Oferta centrów jest skierowana do uczniów, nauczycieli, jak również osób dorosłych, które chcą się przekwalifikować - zaznacza Marzena Machałek, wiceminister edukacji i nauki.
Branżowe Centra Umiejętności będą prowadziły cztery rodzaje działalności: edukacyjno-szkoleniową, np. dotyczą najbardziej aktualnych rozwiązań w danej branży, wspierającą współpracę szkół, placówek i uczelni z pracodawcami, innowacyjno-rozwojową w zakresie transformacji ekologicznej i cyfrowej oraz doradztwo zawodowe dla uczniów, studentów
i absolwentów. Dzięki centrom pracodawcy znajdą pomoc w poszukiwaniu wykwalifikowanych specjalistów i będą mieć wpływ na proces ich kształcenia, szkoły i uczelnie nawiążą współpracę
z biznesem. Ich szeroka działalność na styku edukacji i gospodarki przyczyni się również do zwiększenia krajowego, ale także regionalnego i lokalnego potencjału inwestycyjnego.
- Jestem dumny, że nasza Fundacja może być częścią tak ważnego, zarówno z punktu widzenia rozwoju szkolnictwa zawodowego, jak i gospodarki, projektu. Wspólnie z Ministerstwem Edukacji
i Nauki realizujemy konkurs polegający na utworzeniu 120 nowoczesnych Branżowych Centrów Umiejętności, które dzięki swojej innowacyjnej formule będą łączyły tradycję z nowoczesnością
i tym samym odpowiadały na oczekiwania współczesnego rynku pracy. Polscy przedsiębiorcy poszukują dzisiaj bowiem zarówno wykwalifikowanych programistów, jak i pszczelarzy, czy złotników. Wierzę, że ta inicjatywa wesprze szkoły i uczelnie w nawiązaniu współpracy z lokalnymi biznesami, a także spowoduje dalszy wzrost zainteresowania młodzieży kształceniem zawodowym – mówi Dawid Solak, zastępca dyrektora generalnego Fundacji Rozwoju Systemu Edukacji.
Pierwszy nabór wniosków na stworzenie Branżowych Centrów Umiejętności trwał od 15 października do 16 grudnia 2022 r. Ostatecznie do dofinansowania wyłoniono 63 wnioski, a ich wartość to ponad 700 mln zł. Drugi nabór trwał od 3 lutego do 3 kwietnia 2023 r. i obejmował 65 dziedzin. Ostatecznie do dofinansowania wyłoniono 26 wniosków za ponad 314 mln zł. Trzeci nabór wystartował 7 lipca.
Konkurs jest realizowany w ramach Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności, ale obecnie jest prefinansowany ze środków krajowych pochodzących z Polskiego Funduszu Rozwoju. W 2023 r. powstanie co najmniej 20 Branżowych Centrów Umiejętności, a kolejnych 100 do końca 2024 r.
