Jaka będzie wysokość składek ZUS po zmianie formy opodatkowania?

Kto może zmienić formę opodatkowania za 2022 rok?

Zarówno liniowcy, jak i ryczałtowcy, będą mogli zmienić formę opodatkowania na skalę podatkową za cały 2022 rok. Taką decyzję będzie trzeba potwierdzić składając odpowiednie zeznanie podatkowe do 2 maja 2023 roku. Po zmianie z podatku liniowego lub ryczałtu na skalę inny będzie sposób wyliczania składek ZUS i ich wysokość.

Jak opłacić ZUS przy zmianie formy opodatkowania za cały 2022 rok?

Składka zdrowotna dla rozliczających się na ryczałcie obliczana jest w zależności od przychodu. Na zasadach ogólnych i dla rozliczających się liniowo zależy od dochodu, mnożonego odpowiednio przez 9% lub 4,9%. W związku z tym w rozliczeniu rocznym składek ZUS podatnicy, którzy zmienią formę opodatkowania, będą musieli przeliczyć składkę raz jeszcze – według zasad nowej formy.
Przykładowo: podatnik, który rozliczał się liniowo w 2022 roku, wyliczał składkę ZUS mnożąc dochód przez 4,9%. Jeśli zdecydował się przejść na zasady ogólne, w rozliczeniu rocznym będzie musiał składkę wyliczyć ponownie, z przepisów dla skali podatkowej. Będzie więc zmuszony pomnożyć dochód przez 9 i dopłacić różnicę do ZUS.

Po zakończeniu roku podatnicy, którzy przeszli na skalę podatkową, w deklaracji DRA za kwiecień 2023 znajdą specjalną część, w której będą mogli wskazać, że rozliczają się na skali. Nie ma obowiązku korekty deklaracji ZUS DRA, które zostały złożone za rok 2022.

Nadpłata i niedopłata na skutek zmiany formy opodatkowania za cały rok 2022

Na skutek zmiany formy opodatkowania w składkach ZUS może pojawić się nadpłata lub niedopłata, którą należy skorygować. Niedopłatę podatnik będzie musiał uregulować do 20 maja 2023 roku. Taka sytuacja może się pojawić przy przejściu z podatku liniowego na skalę podatkową, jak w przykładzie powyżej.

W przypadku podatników rozliczających się na ryczałcie i osiągających dochody np. powyżej 60 tys. zł może pojawić się nadpłata. Dla takiego przedsiębiorcy składka ubezpieczeniowa wynosiła 559,89 zł miesięcznie. Przy przejściu na zasady ogólne może okazać się niższa. W maju 2023 podatnik będzie mógł złożyć wniosek do ZUS o zwrot nadpłaty z tytułu zmiany formy opodatkowania.

Zmiana formy opodatkowania w połowie roku

Dodatkowo osoby rozliczające się na ryczałcie zyskają możliwość zmiany formy opodatkowania w połowie roku. Zamiar zmiany muszą zgłosić przez CEIDG pomiędzy 1 lipca a 22 sierpnia. W praktyce ryczałtowcy będą więc mogli być opodatkowani przez pierwszą połowę roku w formie ryczałtu, a przez drugą połowę według skali podatkowej.

W takim przypadku składka zdrowotna będzie opłacana na zasadach nowo wybranej formy opodatkowania już od miesiąca, w którym nastąpiła zmiana. Za czerwiec składka zostanie więc opłacona na zasadach ryczałtu, ale od lipca już na zasadach ogólnych. Analogicznie składane będą deklaracje ZUS DRA.

Zerowy dochód za czerwiec 2022 roku

Podatnicy przechodzący z ryczałtu za pierwszy miesiąc, w którym korzystają z zasad ogólnych, będą musieli wykazać zerowy dochód. Na ryczałcie do celów składkowych podstawę stanowił przychód. Natomiast na skali podatkowej do opłacenia składki zdrowotnej niezbędny jest dochód.

Ich składka zdrowotna za lipiec (opłacana w sierpniu) będzie zatem wyliczana nie od dochodu, ale od pensji minimalnej i wyniesie 270,90 zł. W kolejnych miesiącach podatnik będzie już mógł wyliczyć składkę z dochodu. Ryczałtowcy zmieniający formę opodatkowania w połowie roku także są zmuszeni udokumentować to w deklaracji DRA składanej za kwiecień 2023 roku.

Piotr Juszczyk, Główny Doradca Podatkowy w firmie inFakt