Dorabiający za granicą student nie musi pozbawić rodziców prawa do ulgi na dziecko

Ulga na dzieci przysługuje co do zasady, jeśli dziecko jest niepełnoletnie ewentualnie jeśli po ukończeniu 18 roku życia kontynuuje naukę np. w szkole wyższej, a nie ukończyło 25 roku życia. Ale jeśli dziecko w trakcie roku podatkowego uzyskało dochody przekraczające kwotę wolną od podatku, rodzice tracą prawo do ulgi.

Ten przepis jednak odnosi się do dochodów osiągniętych przez dziecko w Polsce. Jeśli jednak dochody zostały osiągnięte za granicą, sprawa wygląda inaczej.

W Polsce nie zarabiał
Syn podatnika ma 21 lat, studiuje i w trakcie wakacji wyjechał do Niemiec, gdzie uzyskał dochody przekraczające 3 089 zł, jednakże nieprzekraczające wysokości kwoty wolnej, jaka obowiązuje za Odrą (wynosi 8 354 euro).

Jako że syn pozostaje nadal na utrzymaniu podatnika, chciał się on dowiedzieć, czy to wakacyjne dorabianie spowoduje utratę ulgi na dziecko? Zwrócił się o interpretację podatkową. We wniosku zaprezentował swoje stanowisko, wg którego takiego ryzyka nie ma. Wskazał on, że zgodnie z przepisami ulga na dzieci przysługuje, jeśli one „w roku podatkowym nie uzyskały dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b w łącznej wysokości przekraczającej kwotę stanowiącą iloraz kwoty zmniejszającej podatek oraz stawki podatku”. I choć przepisy podatkowe mówią, że istnieje zasada nieograniczonego opodatkowania dochodów osób mających miejsce zamieszkania w Polsce, to jednak w danym wypadku nie ma ona zastosowania ze względu na umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania pomiędzy Polską a Niemcami.

Wnioskodawca wskazał, że według jej zapisów, dochód uzyskany przez syna w Niemczech posłużyłby jedynie do ustalenia stawki podatku w sytuacji, gdyby syn osiągnął dochody w Polsce. A ponieważ tak się nie stało, to dochody uzyskane przez syna za granicą nie powinny być brane pod uwagę przy obliczaniu limitów dochodów dziecka, co znaczy, że nadal może ono korzystać z ulgi podatkowej.

Nie liczy się gdzie, ważne jest, ile
To stanowisko zakwestionowała izba skarbowa. W interpretacji jej przedstawiciele stwierdzili, że „nawet jeżeli dochody zagraniczne są zwolnione z opodatkowania, to jednak stosownie do regulacji zawartej w art. 27 ust. 8 u.p.d.o.f., wpływają one lub mogą wpływać na opodatkowanie dochodów uzyskanych w Polsce”. I że „że art. 6 ust. 4 u.p.d.o.f. obejmuje zarówno dochody uzyskane w Polsce, jak i za granicą (i to bez względu na to, jaka metoda unikania podwójnego opodatkowania ma do nich zastosowanie)”.
W rezultacie, mimo że dochody syna podatnika są z podatku w Polsce zwolnione, to wg przedstawicieli izby skarbowej, jego rodzice nie mogą już skorzystać z ulgi podatkowej, bo dochód potomka przekroczył limit zapisany w ustawie.
Jednak wnioskodawca się nie poddał i w efekcie sprawa trafiła do sądu administracyjnego w Opolu. Ten zaś przychylił się do stanowiska podatnika i uchylił interpretację.

Skoro nie ma dochodu w kraju, jest ulga
W uzasadnieniu do wyroku z 22 grudnia 2015 r. (sygnatura I SA/Op 519/15) WSA napisał, że wg sądu art. 6 ust. 4 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należy rozumieć tak, że pełnoletnie i uczące się dzieci nie mogą uzyskiwać dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub 30b, a nie że nie mogą uzyskiwać jakichkolwiek dochodów, jak chciałaby tego izba skarbowa. A więc zakwestionował pogląd, że pod uwagę należy brać wszystkie dochody, bez względu na to, czy są one objęte podatkiem w Polsce, czy nie.

Tymczasem dochody uzyskane przez syna podatnika – czego izba skarbowa nie kwestionowała – nie są objęte podatkiem w Polsce. Mają one znaczenie wyłącznie dla ustalenia wysokości stawki podatkowej dla dochodów uzyskanych na terenie naszego kraju. W tej sytuacji – czytamy w uzasadnieniu – „uzasadniony jest więc pogląd skarżącego, że przepis art. 27 ust. 8 u.p.d.o.f. określa wpływ dochodu osiągniętego ze źródeł przychodów położonych poza terytorium RP na opodatkowanie dochodu uzyskanego w Polsce, poprzez wskazanie właściwej dla tego ostatniego dochodu stawki, ale tylko i wyłącznie w sytuacji, gdyby podatnik w Polsce uzyskał jakikolwiek dochód”. Tylko taki dochód bowiem podlegałby opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub 30b.
 

Marek Siudaj, Tax Care