Paweł Borys: Polska ma za mało globalnych marek. Ekspansję zagraniczną ma ożywić pomoc

– Polska ma mało globalnych marek, ale widać już pierwsze sukcesy. Dotyczy to nie tylko eksportu, lecz także bardziej śmiałych inwestycji zagranicznych. Jednak małe i średnie firmy cały czas zbyt mało eksportują i decydują się wychodzić z inwestycjami za granicę. Dlatego koncentrujemy się na instrumentach wsparcia – mówi Paweł Borys, prezes Polskiego Funduszu Rozwoju, który był jednym z gości debaty „Polacy na podbój światowych rynków” zorganizowanej przez Executive Club.

Polski Fundusz Rozwoju ma być głównym narzędziem realizacji planu Morawieckiego przyjętego w lutym przez rząd. Jednym z filarów strategii jest właśnie eksport i ekspansja międzynarodowa polskich przedsiębiorstw. Działająca w strukturach funduszu Polska Agencja Inwestycji i Handlu (dawniej PAIiIZ) realizuje nowy program, który ma zapewnić polskim eksporterom dostęp do szeregu instrumentów wsparcia ich ekspansji – takich samych, z jakich korzystają zagraniczni konkurenci.

W ciągu kilku najbliższych lat agencja otworzy na całym świecie blisko 70 swoich przedstawicielstw, czyli tzw. Zagranicznych Biur Handlowych. Te będą powstawały na rynkach, które stwarzają największy potencjał polskim inwestorom i eksporterom. Już w tej chwili działa 12 takich placówek  (m.in. w Nairobi, San Francisco, Singapurze, Teheranie, Szanghaju i Meksyku), a do 2020 roku ma ich być około 20. Zadaniem Zagranicznych Biur Handlowych będzie dostarczanie wiedzy i wspieranie polskich firm, które stawiają pierwsze kroki na obcym rynku, pomoc w szukaniu partnerów biznesowych, organizacja kampanii promocyjnych i misji gospodarczych, a także przyciąganie inwestorów w drugą stronę – do Polski.

Jak zauważa Paweł Borys, w wartym kilkadziesiąt miliardów złotych planie wsparcia polskiego eksportu znaczącą rolę odgrywa też KUKE, która zabezpiecza finansowanie projektów eksportowych. Z pomocy państwowej spółki mogą skorzystać przedsiębiorstwa, które obawiają się ryzyka związanego z rozpoczęciem działalności na zagranicznych rynkach.

– Daje to większy komfort przedsiębiorcom przy realizacji eksportu na trudniejsze, ale szybko rozwijające się rynki w Azji, Afryce czy Ameryce Południowej – mówi Paweł Borys.

W ciągu trzech pierwszych miesięcy tego roku wartość ubezpieczonego obrotu eksportowego w ramach krótkoterminowych ubezpieczeń gwarantowanych przez Skarb Państwa wzrosła o 12 proc. i sięgnęła 451 mln zł. Natomiast wartość udzielonych gwarancji ubezpieczeniowych była wyższa o 22 proc., osiągając wartość 61 mln zł. W ubiegłym roku wzrost ubezpieczeń KUKE wyniósł blisko 10 proc., co również było rekordowym wynikiem.

Wyniki działalności Korporacji Ubezpieczeń Kredytów Eksportowych (również działającej w ramach grupy Polskiego Funduszu Rozwoju) za I kwartał 2017 roku pokazują, że aktywność eksportowa polskich przedsiębiorców wzrasta, a wielu z nich decyduje się na rozpoczęcie ekspansji nawet na tych rynkach, które uważane są za bardziej ryzykowne.

Maksymalna wartość limitu na ubezpieczenia gwarantowane przez Skarb Państwa wynosi w tym roku 15 mld zł. Natomiast wartość nowoczesnych instrumentów finansowania eksportu, które Polski Fundusz Rozwoju udostępni polskim eksporterom w postaci gwarancji, ubezpieczeń i kredytów eksportowych oraz inwestycji Funduszu Ekspansji Zagranicznej, wynosi 60 mld zł.

– Fundusz Ekspansji Zagranicznej zaczyna realizować coraz więcej projektów z przedsiębiorcami, którzy są zainteresowani akwizycjami na rynkach międzynarodowych. Musimy pamiętać, że inwestycje zagraniczne i przejęcia są szalenie ważne w ekspansji międzynarodowej, ponieważ za ich pośrednictwem często kupuje się cały rynek dystrybucji. Dobrym tego przykładem jest Amica – mówi Paweł Borys.

Spółka Amica, polski producent sprzętu AGD, ponad dwie trzecie swoich przychodów generuje dzięki sprzedaży na 50 zagranicznych rynkach, z których najważniejsze to m.in. Niemcy, Wielka Brytania i Skandynawia. W portfolio grupy Amica znajdują się też zagraniczne brandy: Gram, duńska marka znana w całej Skandynawii przejęta przez Amicę w 2001 roku, oraz CDA, kupiona dwa lata temu brytyjska firma, dobrze rozpoznawalna na tamtejszym rynku.

Zdaniem prezesa PFR w Polsce jest szereg branż, które mają ogromny potencjał eksportowy. Jedną z najbardziej obiecujących gałęzi jest meblarstwo, dla którego PFR realizuje program sektorowy Polskie Meble. W ubiegłym roku polscy producenci mebli wyeksportowali wyroby o wartości blisko 42 mld zł (10-procentowy wzrost rdr.).

– Mamy szereg branż, w których możemy odnosić sukcesy. Są to między innymi przemysł maszynowy, elektronika, przemysł AGD, polskie meble, dla których realizujemy program sektorowy, branża motoryzacyjna i oczywiście usługi, w których Polska ma wiele przewag, takich jak bardzo wysokie kompetencje pracowników – wylicza Paweł Borys.

Według danych GUS w 2016 roku polski eksport zwiększył się o 2,3 proc., osiągając wartość 183,6 mld euro. Polska jest gospodarczo najmocniej związana z rynkiem niemieckim, który ma prawie 30-procentowy udział w eksporcie. KUKE negatywnie oceniła poprzedni rok dla polskiego eksportu, ale z jej szacunków wynika, że w tym roku może on wzrosnąć nawet o 8 proc.